Decyzja o odmowie przyznania specjalnego zasiłku celowego

(ul. Kwiatowa 12, 01-987 Warszawa, 15.03.2023)

(Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Warszawie)

Pan/Pani

Jan Kowalski

ul. Słoneczna 4/6

02-543 Warszawa

–

Decyzja

Na podstawie art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2096 ze zm.) w związku z art. 2 ust. 1, art. 3 ust. 4, art. 8 ust. 1 pkt 1, art. 41 pkt 1, art. 106 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1507) oraz Zarządzenia MOPS-III/2022/17 Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Warszawie z dnia 22.12.2022 w sprawie upoważnienia pracowników Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Warszawie w Warszawie do prowadzenia postępowania, wydawania postanowień i decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy

postanawiam

odmówić przyznania świadczenia pieniężnego z pomocy społecznej w formie specjalnego zasiłku celowego na zakup obuwia.

Uzasadnienie

W dniu 10.03.2023 do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Warszawie wpłynął wniosek strony o przyznanie świadczenia z pomocy społecznej w formie finansowej na zakup żywności i obuwia. Jako uzasadnienie wniosku strona wskazała trudną sytuację materialną. Wniosek w części dotyczącej udzielenia pomocy na zakup żywności został rozpatrzony odrębnie. W związku z powyższym w dniu 12.03.2023 przeprowadzony został rodzinny wywiad środowiskowy w miejscu zamieszkania strony. Na jego podstawie oraz dokumentów zebranych w trakcie postępowania ustalono, co następuje:

1) strona jest osobą samotnie gospodarującą w rozumieniu art. 6 pkt 10 ustawy o pomocy społecznej; najbliższym krewnym strony jest Anna Nowak, która udziela stronie pomocy niematerialnej;

2) strona zamieszkuje w lokalu własnościowym; strona podała, że ponosi wydatki mieszkaniowe w łącznej kwocie 500 zł miesięcznie;

3) strona jest osobą niepełnosprawną z ustalonym umiarkowanym stopniem niepełnosprawności;

4) strona wykonuje zatrudnienie w formie płatnego stażu finansowanego z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej;

5) ustalony zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej dochód strony wynosi łącznie 850 zł; dochód ten przekracza określone w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy kryterium dochodowe dla osoby samotnie gospodarującej wynoszące 701 zł.

W tym stanie faktycznym zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej stronie nie przysługuje prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej z uwagi na posiadanie dochodu przekraczającego ustawowe kryterium. Zgodnie jednak z art. 41 ustawy o pomocy społecznej w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe może być przyznany specjalny zasiłek celowy. W ocenie Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Warszawie wniosek w tej części nie mógł zostać uwzględniony, z następujących powodów.

1. Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Specjalny zasiłek celowy, o którym mowa w art. 41 pkt 1 ustawy o pomocy społecznej, ma charakter fakultatywny, a jego przyznanie uzależnione jest od tego, czy przypadek osoby lub rodziny spełnia kryterium szczególnie uzasadnionego przypadku oraz jakimi możliwościami finansowymi w tym zakresie dysponuje akurat ośrodek pomocy społecznej. Ustawa o pomocy społecznej nie precyzuje, co należy rozumieć przez „szczególnie uzasadniony przypadek”, pozostawiając rozstrzygnięcie tej kwestii uznaniu organu wydającego decyzję. Zgodnie z poglądem zaprezentowanym w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12.05.2017 (I OSK 1234/16) szczególne przypadki muszą być tak wyraziste i odbiegające od sytuacji osób kwalifikujących się do otrzymania pomocy przy spełnianiu kryterium dochodowego określonego w art. 8 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, że uzasadniają przyznanie tej szczególnej pomocy. Podobnie w wyroku z dnia 24.11.2018 (II OSK 4567/17) Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że przepis art. 41 pkt 1 ustawy o pomocy społecznej w sposób niebudzący wątpliwości przesądza o zupełnie wyjątkowym charakterze specjalnego zasiłku celowego. Może on być przyznany w „szczególnie uzasadnionych przypadkach”, a więc w sytuacjach zupełnie wyjątkowych, bowiem o możliwości jego przyznania nie decyduje dochód strony, a sytuacja życiowa, w której się ona znalazła. Nie można z tej formy pomocy społecznej wyprowadzać wniosku, że przyznanie takiego zasiłku jest obowiązkiem organu – tak jak czyni się to w odniesieniu do osób spełniających kryterium dochodowe. W doktrynie prawa podnosi się, że szczególnie uzasadnione przypadki przyznawania pomocy, o której mowa w art. 41 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej należy upatrywać w zdarzeniach losowych, stanach klęski żywiołowej lub ekologicznej. Wyjątkowość okoliczności przyznawania świadczeń na specjalnych zasadach należy widzieć przede wszystkim w tym, że beneficjenci nie spełniają ogólnych kryteriów otrzymania pomocy. Stąd przyznanie pomocy takim osobom (lub rodzinom) w sytuacji ograniczonych środków finansowych i ogromnej liczby beneficjentów oraz osób oczekujących na wsparcie wymaga absolutnie wyjątkowych okoliczności (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 05.06.2019, IV SA/Wa 7890/18).

Sytuacja życiowa strony ustalona w trakcie postępowania w ocenie Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Warszawie nie posiada cech „szczególnie uzasadnionego przypadku”, o których mowa wyżej, dających podstawę do przyznania specjalnego zasiłku celowego. Jak wynika z akt sprawy, strona posiada stały dochód wynoszący łącznie 850 zł, przy stałych wydatkach wynoszących 500 zł. Stronie pozostaje zatem kwota 350 zł, co zdaniem organu pozwala przyjąć, że strona ma możliwość samodzielnego dokonania zakupu obuwia, w konsekwencji zaś nie występuje u niej szczególnie uzasadniony przypadek.

2. Zgodnie z art. 3 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej potrzeby osób i rodzin korzystających z pomocy powinny zostać uwzględnione, jeżeli odpowiadają celom i mieszczą się w możliwościach pomocy społecznej. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Warszawie dysponuje na jedno środowisko na 2019 r. średnio kwotą 100 000 zł, co miesięcznie daje 8333 zł. Należy wskazać w tym miejscu, że jeżeli organ pomocy społecznej ocenił z jednej strony sytuację materialną oraz potrzeby strony, a z drugiej własne możliwości finansowe i uznał, że nie istnieje możliwość przyznania stronie zasiłku celowego, to decyzji takiej nie można zarzucić naruszenia prawa (uzasadnienie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 12.07.2018, IV SA/Wa 9012/17). Ponadto organy pomocy społecznej są upoważnione do limitowania rozmiaru przyznawanych świadczeń z uwagi na ograniczone środki finansowe. W ramach pomocy społecznej nie jest bowiem możliwe zaspokojenie wszystkich, nawet uzasadnionych, potrzeb osób uprawnionych do przedmiotowych świadczeń (uzasadnienie wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18.09.2019, II OSK 1357/18).

Wobec powyższego decyzja jest uzasadniona i należało orzec jak na wstępie.

Pouczenie

Zgodnie z art. 127a § 1 ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego w trakcie biegu terminu do wniesienia odwołania strona może zrzec się prawa do wniesienia odwołania wobec organu administracji publicznej, który wydał decyzję.

Zgodnie z art. 127a § 2 ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego z dniem doręczenia organowi administracji publicznej oświadczenia o zrzeczeniu się prawa do wniesienia odwołania przez ostatnią ze stron postępowania, decyzja staje się ostateczna i prawomocna.

Zgodnie z art. 130 § 4 ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego decyzja podlega wykonaniu przed upływem terminu do wniesienia odwołania, jeżeli jest zgodna z żądaniem wszystkich stron lub jeżeli wszystkie strony zrzekły się prawa do wniesienia odwołania.

Środki odwoławcze

Od niniejszej decyzji przysługuje odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie za pośrednictwem organu, który wydał decyzję, w terminie 14 dni od dnia otrzymania decyzji.

Adres do korespondencji: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Warszawie, ul. Kwiatowa 12, 01-987 Warszawa -

(Anna Wiśniewska)

Decyzję otrzymują:

1. Wnioskodawca

2. Pracownik socjalny