Decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego

Warszawa, 12 kwietnia 2023 r.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze

w Warszawie

II SA/Wa 1234/23

DECYZJA

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Warszawie w składzie:

Anna Kowalska - przewodniczący,

Jan Nowak - członek,

Maria Wiśniewska - członek,

działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 w zw. z art. 17 pkt 1 ustawy z 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2022 r. poz. 2000; dalej: k.p.a.) oraz art. 98a ust. 1 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2023 r. poz. 344; dalej: u.g.n.), po rozpatrzeniu odwołania Jana Kowalskiego od decyzji z 20 marca 2023 r., znak: GN.6840.1.2023, wydanej z upoważnienia Burmistrza Dzielnicy Ursynów m.st. Warszawy w przedmiocie ustalenia wysokości opłaty adiacenckiej z tytułu wzrostu wartości nieruchomości, oznaczonej numerem geodezyjnym 123/4, w obr. 5, położonej w Warszawie przy ul. Kwiatowej 10, spowodowanego jej podziałem dokonanym w roku 2022,

orzeka:

- zaskarżoną decyzję uchylić w całości i umorzyć postępowanie przed organem I instancji.

Uzasadnienie

Wyżej wymienioną decyzją ustalono Janowi Kowalskiemu jednorazową opłatę w wysokości 15 000 zł z tytułu wzrostu wartości nieruchomości oznaczonej numerem geodezyjnym 123/4, w obr. 5, położonej w Warszawie przy ul. Kwiatowej 10, spowodowanego jej podziałem, dokonanym w roku 2022. Od decyzji tej strona złożyła odwołanie, w którym zakwestionowała zasadność podjętego w sprawie rozstrzygnięcia i wniosła o uchylenie wydanej decyzji.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Warszawie po ponownym, wnikliwym rozpatrzeniu przedmiotowej sprawy stwierdziło, co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 98a ust. 1 u.g.n., jeżeli w wyniku podziału nieruchomości dokonanego na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego, który wniósł opłaty roczne za cały okres użytkowania tego prawa, wzrośnie jej wartość, wójt (burmistrz, prezydent miasta) albo starosta może ustalić, w drodze decyzji, opłatę adiacencką z tego tytułu. Wysokość stawki procentowej opłaty adiacenckiej ustala rada gminy, w drodze uchwały, w wysokości nie większej niż 30% różnicy wartości nieruchomości. Ustalenie opłaty adiacenckiej może nastąpić w terminie 5 lat od dnia, w którym decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale stało się prawomocne. Wartość nieruchomości przed podziałem i po podziale określa się według cen na dzień wydania decyzji o ustaleniu opłaty adiacenckiej. Stan nieruchomości przed podziałem przyjmuje się na dzień wydania decyzji zatwierdzającej podział nieruchomości, a stan nieruchomości po podziale przyjmuje się na dzień, w którym decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale stało się prawomocne, przy czym nie uwzględnia się części składowych nieruchomości. Przepisy art. 144 ust. 2, art. 146 ust. 1a, art. 147 i 148 ust. 1-3 u.g.n. stosuje się odpowiednio.

Jak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku (II OSK 1234/22) z 15 marca 2023 r., LEX nr 1234567, upływ 5-letniego terminu, o którym mowa w art. 98a ust. 1 u.g.n., dotyczy rozstrzygnięcia o ustaleniu opłaty adiacenckiej decyzją ostateczną.

Termin, do którego upływu może nastąpić ustalenie opłaty adiacenckiej, to termin prawa materialnego. Taki charakter terminu oznacza, że po jego upływie nie może już skutecznie nastąpić zdarzenie, którego on dotyczy. Upływ terminu przewidzianego w art. 98a ust. 1 u.g.n. powoduje, że nie może już nastąpić ustalenie opłaty adiacenckiej.

Z powyższego wynika, że jeżeli w terminie 5 lat, od dnia, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale stało się prawomocne, nie nastąpiło ustalenie opłaty adiacenckiej decyzją ostateczną, to po tym terminie organ nie może już naliczyć tej opłaty.

Zgodnie z przepisem art. 16 § 1 k.p.a. decyzje, od których nie służy odwołanie w administracyjnym toku instancji, są ostateczne.

O ostateczności decyzji można mówić w trzech przypadkach: gdy przepisy prawa stwierdzają, że od danego typu decyzji nie przysługuje odwołanie, gdy w przewidzianym prawem terminie nie zostało wniesione odwołanie od decyzji wydanej przez organ I instancji oraz gdy decyzja została wydana przez organ odwoławczy.

Przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt przedmiotowej sprawy, należy stwierdzić, że podział nieruchomości, oznaczonej nr geod. 123/4, położonej w Warszawie przy ul. Kwiatowej 10, został zatwierdzony decyzją znak: GN.6840.2.2022 z 15 kwietnia 2022 r., wydaną z upoważnienia Burmistrza Dzielnicy Ursynów m.st. Warszawy. Decyzja ta stała się ostateczna w dniu 30 kwietnia 2022 r.

5-letni termin uprawniający do wydania ostatecznej decyzji ustalającej wysokość opłaty adiacenckiej z tytułu wzrostu wartości przedmiotowej nieruchomości upłynął zatem w dniu 30 kwietnia 2027 r.

Mając na uwadze powyższe, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, stwierdziwszy, że w przedmiotowej sprawie upłynął 5-letni termin uprawniający do ustalenia wysokości opłaty adiacenckiej, uznało za zasadne uchylić zaskarżoną decyzję w całości oraz umorzyć postępowanie organu I instancji.

Decyzja niniejsza jest ostateczna.

Pouczenie:

Stronie służy prawo wniesienia na decyzję skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, za pośrednictwem Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie, w terminie 30 dni od dnia jej doręczenia, pod zarzutem naruszenia prawa.

Od skargi pobierany jest wpis stały, którego wysokość została zawarta w rozporządzeniu Rady Ministrów z 22 grudnia 2021 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi, tj. w sprawach nieruchomości 200 zł.

Stronie, na jej wniosek złożony przed wszczęciem lub w toku postępowania sądowoadministracyjnego, może być przyznane prawo pomocy; wniosek ten wolny jest od opłat sądowych.

Obowiązku uiszczenia kosztów sądowych, w tym ww. wpisu, nie ma strona, której przyznane zostało prawo do pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym, w zakresie określonym w prawomocnym postanowieniu o przyznaniu tego prawa.

Prawo pomocy obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego.

Ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego w ramach prawa pomocy jest równoznaczne z udzieleniem pełnomocnictwa.

Jeżeli strona we wniosku wskazała adwokata, radcę prawnego, doradcę podatkowego lub rzecznika patentowego, właściwa rada adwokacka, rada radców prawnych, Krajowa Izba Doradców Podatkowych lub Polska Izba Rzeczników Patentowych, w miarę możliwości i w porozumieniu ze wskazanym adwokatem, radcą prawnym, doradcą podatkowym lub rzecznikiem patentowym, wyznaczy adwokata, radcę prawnego, doradcę podatkowego lub rzecznika patentowego wskazanego przez stronę.

Prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym.

Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego, a prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków, albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego.

Częściowe zwolnienie od opłat lub wydatków może polegać na zwolnieniu od poniesienia ułamkowej ich części albo określonej ich kwoty pieniężnej.

Przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie całkowitym następuje, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania.

Przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie częściowym następuje, gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.

Prawo pomocy osobie prawnej, a także innej jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, prawo pomocy, może być przyznane w zakresie całkowitym, gdy wykaże, że nie ma żadnych środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania, a w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania.

Adwokata, radcę prawnego, doradcę podatkowego lub rzecznika patentowego można ustanowić dla strony, która nie zatrudnia lub nie pozostaje w innym stosunku prawnym z adwokatem, radcą prawnym, doradcą podatkowym lub rzecznikiem patentowym, ale nie dotyczy to adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego ustanowionego na podstawie przepisów o prawie pomocy.

Prawo pomocy nie przysługuje stronie w razie oczywistej bezzasadności jej skargi.

Przyznanie prawa pomocy nie zwalnia strony od obowiązku zwrotu kosztów postępowania, jeżeli obowiązek taki wynika z innych przepisów.

Przewodniczący: Anna Kowalska Członkowie: Jan Nowak Maria Wiśniewska

Otrzymują:

1) Jan Kowalski

2) Burmistrz Dzielnicy Ursynów m.st. Warszawy (+ akta sprawy)

3) Urząd Miasta Stołecznego Warszawy