Uchwała w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnego

Prawo

administracyjne

Kategoria

uchwała

Klucze

kodeks wyborczy, prawo wybieralności, rada gminy, radny, stwierdzenie wygaśnięcia mandatu, uchwała

Uchwała w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnego jest dokumentem uchwałowym, będącym formalnym aktem organu stanowiącego. Zawiera informacje dotyczące ustalenia faktu wygaśnięcia mandatu radnego oraz podstawy prawnej. Jest to jedno z etapów w procesie zarządzania składem rady, mające istotne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania tego ciała. Dalsze działania związane z wygaśnięciem mandatu mogą być uzależnione od postanowień uchwały oraz przepisów prawa.

UCHWAŁA Nr XXII/145/2023

RADY GMINY Jabłonna

z dnia 24 października 2023 r.

w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnego.

Na podstawie art. 383 § 1 pkt 2 i § 2 w zw. z art. 10 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1319) uchwala się, co następuje:

§ 1. Stwierdza się wygaśnięcie mandatu radnego Rady Gminy Jabłonna Pana Jana Kowalskiego z powodu nieposiadania prawa wybieralności w dniu wyborów.

§ 2. Zobowiązuje się Przewodniczącego Rady do niezwłocznego przesłania niniejszej uchwały Wojewodzie Mazowieckiemu, Komisarzowi Wyborczemu w Warszawie oraz doręczenia jej radnemu Janowi Kowalskiemu.

§ 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Przewodniczący Rady Gminy Jabłonna

Anna Nowak

UZASADNIENIE

Pan Jan Kowalski w wyniku wyborów, które odbyły się w dniu 21 października 2022 r. został wybrany radnym Rady Gminy Jabłonna. Pan Jan Kowalski złożył ślubowanie na I sesji Rady Gminy kadencji w dniu 15 listopada 2022 r.

Pan Jan Kowalski w formularzu zgody na kandydowanie do Rady Gminy Jabłonna wpisał adres zamieszkania w ul. Kwiatowa 12, 05-100 Jabłonna. Pan Jan Kowalski zameldował się pod wskazanym w formularzu adresem w dniu 1 września 2022 r., wcześniej był zameldowany na pobyt stały w ul. Słoneczna 5, 00-123 Warszawa. Jednakże Pan Jan Kowalski nie zamieszkał w ul. Kwiatowa 12, 05-100 Jabłonna, a jedynie zameldował się w mieszkaniu swojego brata.

Zgodnie z art. 383 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1319), jedną z przyczyn wygaśnięcia mandatu radnego jest brak prawa wybieralności w dniu wyborów. Rada Gminy zobowiązana jest do podjęcia uchwały stwierdzającej wygaśnięcie mandatu najpóźniej w terminie miesiąca od dnia wystąpienia przyczyny wygaśnięcia mandatu (w tym wypadku od ujawnienia przyczyny).

W myśl art. 11 § 1 pkt 5 kodeksu wyborczego prawo wybieralności do organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego (bierne prawo wyborcze) przysługuje osobie mającej prawo wybierania tych organów. Prawo wybierania do danej rady ma każdy obywatel polski, obywatel Unii Europejskiej niebędący obywatelem polskim oraz obywatel Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat, oraz stale zamieszkuje na obszarze tej gminy (art. 10 § 1 pkt 3 lit. a kodeksu wyborczego).

Zgodnie z dyspozycją art. 383 § 3 kodeksu wyborczego, przed podjęciem niniejszej uchwały, radnemu Janowi Kowalskiemu umożliwiono złożenie wyjaśnień. Radny wyjaśnił, że stałe zameldowanie w ul. Kwiatowa 12, 05-100 Jabłonna przesądza o jego czynnym i biernym prawie wyborczym do Rady Gminy Jabłonna.

Powyższego stanowiska nie można podzielić. Prawo wybierania i wybieralności uzależnione jest od miejsca zamieszkania a nie od miejsca zameldowania na pobyt stały. W myśl art. 5 pkt 9 kodeksu wyborczego, ilekroć w kodeksie jest mowa o stałym zamieszkaniu - należy przez to rozumieć zamieszkanie w określonej miejscowości pod oznaczonym adresem z zamiarem stałego pobytu. Pan Jan Kowalski nie przebywa (ani nie przebywał w dniu wyborów) w ul. Kwiatowa 12, 05-100 Jabłonna z zamiarem stałego pobytu, lecz jedynie zameldował się w tej miejscowości.

Kodeks wyborczy nie utożsamia miejsca stałego zamieszkania z miejscem zameldowania na pobyt stały - " (...) ustawodawca nie wiąże, dla potrzeb określenia praw wyborczych, oceny stałego zamieszkania z zameldowaniem." - A. Kisielewicz (w:) k.w. Czaplicki, B. Dauter, A. Kisielewicz, F. Rymarz, Samorządowe prawo wyborcze. Komentarz, ABC, 2010, wyd. II.

Wobec tego należało podjąć uchwałę o stwierdzeniu wygaśnięcia mandatu.

Od niniejszej uchwały zainteresowanemu służy skarga do sądu administracyjnego. Skargę wnosi się za pośrednictwem rady gminy w terminie 7 dni od dnia doręczenia uchwały.

W rezultacie, po stwierdzeniu wygaśnięcia mandatu radnego, organ stanowiący podejmuje konkretne kroki, takie jak zwołanie wyborów uzupełniających lub inne procedury mające na celu obsadzenie wakatu. Uchwała w tej sprawie jest ważnym dokumentem urzędowym, który determinuje dalsze decyzje związane z obsadą stanowiska radnego. Jej treść i skutki są istotne dla procesu demokratycznego funkcjonowania samorządu.